Шарқ чинори

Ареали ажралган камёб, реликт тур.
Бўйи 30 м га етадиган кенг шохшаббали дарахт. Барги панжасимон қирқилган, 5–7 бўлакли, эни 12–18 см. Бўлаклари чўзиқроқ, ўйилган, йирик тишчали. Гуллари бир жинсли, шарсимон тўпгулга йиғилган. Мевали каллакчаси 2–7 тадан, диаметри 2–5 см атрофида. Меваси ёнғоқчасимон, тумшуқчали, ётиқ қалин туклар билан қопланган. Апрель ойида гуллаб, меваси август–сентябрда етилади.
Сурхондарё, Қашқадарё вилоятлари: Ҳисор тизмасида Сангардак, Тўпаланг, Қашқадарё, Обизаранг дарёларининг ҳавзаларида ўсади. Ўрта Ер денгизи – Болқон яриморолидан Ҳимолайгача тарқалган.
Тоғларнинг ўрта қисмида, дарё бўйларида, булоқлар атрофида, тошлоқларда ўсади.
Сони. Одатда якка-якка ҳолда ўсади. Баъзан кичик чинорзорлар ташкил қилади.
Кўпайиши. Уруғидан ва вегетатив йўл билан (илдизи ва бачкисидан) кўпаяди.
Ўсимлилар сони ва ареалининг ўзгариш сабаблари
Турли эҳтиёжлар учун кесиб кетилиши тобора камайиб кетишига сабаб бўлмоқда.
Маданийлаштириш.
Жуда қадимдан манзарали дарахт сифатида барча суғориладиган ерлар (Марказий Осиё ва бошқа жойлар)да экиб келинади.
Муҳофаза чоралари
Асрга тенгдош йирик чинорларнинг ҳар бири назорат остига олинган ва давлат томонидан қўриқланади.